Trong vòng 10 năm trở lại đây, chưa bao giờ hoạt động sản xuất, kinh doanh xe máy tại Đông Nam Á – một trong những thị trường xe máy hàng đầu trên thế giới lại gặp nhiều khó khăn như trong năm 2020 vừa qua.
Với 3 – 4 quốc gia gồm Indonesia, Việt Nam, Thái Lan… nằm trong Top những thị trường xe máy lớn nhất thế giới, Đông Nam Á hiển nhiên được xem là mảnh đất màu mở đối với các nhà sản xuất kinh doanh xe máy. Tuy nhiên, đó đã là câu chuyện của 5 – 7 năm về trước khi người dân Đông Nam Á vẫn còn chuộng xe máy. Còn ở hiện tại, ảnh hưởng của những yếu tố như môi trường, hạ tầng giao thông cùng xu hướng “ô tô hoá” tại nhiều quốc gia, đang biến Đông Nam Á trở thị trường cạnh tranh đầy khó khăn đối với các hãng xe máy.
 |
|
Ảnh hưởng tiêu cực của đại dịch Covid-19 trong năm 2020 không chỉ làm gián đoạn hoạt động sản xuất, mà còn làm doanh số bán xe máy giảm thê thảm. |
Ảnh hưởng tiêu cực của đại dịch Covid-19 trong năm 2020 vừa qua không chỉ làm gián đoạn hoạt động sản xuất, mà tình hình kinh doanh, doanh số bán hàng tại các thị trường hàng đầu khu vực như Indonesia, Việt Nam, Thái Lan… cũng giảm thê thảm.
Trong đó, Indonesia – thị trường xe máy số một tại Đông Nam Á chứng kiến mức sụt giảm chưa từng có. Theo số liệu vừa được Hiệp hội Công nghiệp Xe máy Indonesia (AISI) công bố, tổng lượng xe máy mới tiêu thụ tại Indonesia trong năm 2020 vừa qua chỉ đạt 3,6 triệu xe, giảm 43,5% so với năm 2019 (đạt 6,3 triệu xe bán ra).
Đây là mức sụt giảm doanh số lớn nhất của thị trường xe máy Indonesia trong vòng 10 năm trở lại đây. Trong khi đó, lượng xe máy sản xuất tại Indonesia và xuất khẩu sang các thị trường trên thế giới cũng chỉ dừng lại ở mức 700.392 xe, giảm 110.041 xe so với năm 2019.
 |
|
Tại Việt Nam – thị trường xe máy lớn thứ 2 khu vực Đông Nam Á, sức mua xe máy trong năm 2020 giảm tới 16,6% so với năm 2019. |
Mức sụt giảm mạnh khiến khoảng cách doanh số giữa thị trường Indonesia và các thị trường khác trong khu vực dần thu hẹp. Tại Việt Nam – thị trường xe máy lớn thứ 2 khu vực Đông Nam Á, dù chính phủ đã kiểm soát tốt tình hình dịch bệnh Covid-19 nhưng sức mua xe máy mới trong năm 2020 cũng giảm tới 16,6% so với năm 2019.
Cụ thể, theo số liệu thống kê của Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy Việt Nam, trong năm 2020 vừa qua, 5 thành viên của VAMM là Honda, Piaggio, Suzuki, SYM và Yamaha đã bán ra tổng cộng 2.712.615 xe. Con số này chưa tính lượng xe mà các thương hiệu đã xuất khẩu cũng như doanh số bán của các thương hiệu xe máy nhập khẩu vào Việt Nam như Kawasaki, BMW Motorrad hay Ducati…
Tình hình kinh doanh xe máy tại Thái Lan trong năm 2020 cũng không mấy khả quan. Chỉ trong nửa đầu năm 2020, lượng tiêu thụ xe máy tại Thái Lan đã giảm tới 15,8% so với cùng kỳ năm 2019.
Trong khoảng thời gian còn lại, các nhà sản xuất, kinh doanh xe máy đã nỗ lực tung ra các gói khuyến mãi nhằm kích cầu thị trường xe máy. Tuy nhiên, “cú đánh bồi” khi dịch bệnh Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp trong quý IV.2020 khiến những nỗ lực của các doanh nghiệp xe máy không đủ để bù đắp.
 |
|
Người dân Đông Nam Á đang chuyển dần từ xe máy số phổ thông sang sử dụng xe tay ga. |
Theo dữ liệu từ Motor Cycles Data, kết thúc năm 2020 thị trường xe máy Thái Lan đạt 1,5 triệu xe, giảm 9,5% so với năm 2019. Tuy nhiên, con số này cũng đủ để Thái Lan góp mặt ở vị trí thứ 6 trong số những quốc gia tiêu thụ xe máy lớn nhất thế giới.
Thị trường xe máy Malaysia trong năm 2020 cũng bao phủ một màu ảm đạm. Doanh số bán xe máy tại thị trường này trong cả năm 2020 giảm còn 499.719 xe, thấp nhất trong vòng 5 năm qua. Riêng tháng 4.2020 – thời điểm Malaysia áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội, các hãng xe máy kinh doanh tại quốc gia này hầu như không bán được chiếc xe nào. Tại các thị trường như Campuchia, Lào, Singapore… sức mua xe máy trong năm 2020 cũng sụt giảm so với năm 2019.
 |
|
Đông Nam Á từng được xem là mảnh đất màu mở đối với các hãng xe máy. |
Ngoài ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 khiến người dân thắt chặt chi tiêu, sự thay đổi trong xu hướng lựa chọn xe máy cùng với việc một số quốc gia như Indonesia, Việt Nam… đang bước vào giai đoạn ô tô hoá chính là lý do khiến lượng tiêu thụ xe máy sụt giảm.
Trong đó, với xu hướng chuyển đổi lựa chọn, người dân Đông Nam Á đang chuyển dần từ xe máy số phổ thông sang sử dụng xe tay ga. Riêng ở Indonesia – thị trường tiêu thụ xe máy nhiều nhất Đông Nam Á, doanh số bán xe tay ga chiếm tới 87,9%. Trong khi đó, thị phần mô tô thể thao chỉ đạt 6,1%, và xe máy phân khúc underbone chỉ ở mức 6%. Đặc biệt, tốc độ phát triển nhanh của các dòng xe máy chạy điện cũng khiến doanh số bán các mẫu xe máy dùng động cơ đốt trong chạy xăng đang có xu hướng giảm dần.
