Trung Quốc có hơn 270 triệu phương tiện lưu thông, nhưng chỉ khoảng 15 triệu mẫu xe cũ được bán trong năm 2019. Điều này trái ngược với Australia, Anh và Mỹ. Tại đó, người tiêu dùng mua xe cũ nhiều hơn xe mới.
Các nhà hoạch định chính sách muốn thay đổi điều này để kích thích tiêu dùng. Tham vọng của chính quyền Trung Quốc là tăng gấp đôi quy mô thị trường ôtô cũ lên khoảng 2.000 tỷ NDT (306 tỷ USD) vào năm 2025.
Hồi tháng 5, Bắc Kinh đã giảm thuế đối với các đại lý ôtô cũ từ 3% xuống còn 0,5%, thấp hơn nhiều so với mức 17% đối với ôtô mới. Chính quyền cũng giúp đơn giản hóa việc mua bán ôtô cũ bằng cách phân loại xe cũ không có biển số thành hàng hóa thay vì tài sản cá nhân.
“Ngành kinh doanh ôtô đã qua sử dụng chuẩn bị bước sang một chương hoàn toàn mới”, ông Xiao Zhengsan, tổng thư ký của Hiệp hội Đại lý Ôtô Trung Quốc (CADA), nhận định.
 |
|
Chính quyền Trung Quốc muốn thúc đẩy thị trường ôtô cũ để kích thích chi tiêu. Ảnh: Bloomberg. |
Theo Bloomberg, có hai lý do khiến quy mô thị trường ôtô đã qua sử dụng của Trung Quốc không lớn. Thứ nhất, thị trường ôtô nói chung của Trung Quốc vẫn còn tương đối non trẻ. Liên doanh nước ngoài đầu tiên được thành lập vào năm 1984. Nhưng phải đến đầu những năm 2000, doanh số bán ôtô cá nhân mới tăng trưởng.
Ngay cả vào thời điểm hiện tại, chỉ có khoảng 173 người sở hữu ôtô trên tổng số 1.000 người ở Trung Quốc. Con số này tại Malaysia và Nga lần lượt là 433 và 363. Ở Mỹ và Australia, con số lên đến 837 và 747 người.
Lý do thứ hai nằm ở văn hóa. Tại Trung Quốc, việc mua một ngôi nhà hoặc một chiếc xe thường là sự kiện lớn. Nó giống như lời khẳng định về địa vị xã hội không chỉ của một cá nhân, mà còn cả gia đình.
Tư duy đó đã thay đổi trong những năm gần đây. Người tiêu dùng trẻ tuổi ít có xu hướng mua tài sản đẹp để khoe mẽ hơn. Trong khi đó, các bậc phụ huynh muốn mua một căn hộ cũ gần trường học, thay vì một ngôi nhà mới tinh ở xa hơn. Tương tự như vậy, với nhiều người, không lý gì phải bỏ thêm tiền mua một chiếc xe mới khi có một chiếc xe cũ vẫn dùng tốt.
Theo CADA, những thay đổi này sẽ kích thích nhu cầu ôtô đã qua sử dụng ở Trung Quốc. Trong vòng 5 năm tới, doanh số hàng năm sẽ tăng lên 25 triệu chiếc.
 |
|
Tỷ lệ sở hữu xe ôtô của Trung Quốc vẫn thấp hơn nhiều các quốc gia lớn khác như Mỹ, Australia. Ảnh: Bloomberg. |
Hồi năm 2018, tài tử Leonardo DiCaprio xuất hiện trong một quảng cáo của Uxin – nền tảng thương mại điện tử trao đổi ôtô đã qua sử dụng. Kể từ đó, các cửa hàng ngoài trời dành cho ôtô cũ bắt đầu mọc lên ở những trung tâm lớn. Một cửa hàng tại Bắc Kinh trông giống một bãi đậu xe lớn.
Ông Xiao dự đoán thị trường xe cũ phát triển mạnh cũng sẽ thúc đẩy doanh số bán xe mới. Bởi hệ thống trao đổi hiệu quả có thể giúp người dùng dễ nâng cấp hơn.
Đối với những ôtô cũ không bán được, Trung Quốc chủ yếu xuất khẩu sang các quốc gia “Vành đai và Con đường” như Azerbaijan, Bangladesh và Tajikistan. Khoảng 3.000 chiếc xe đã qua sử dụng được xuất khẩu trong năm 2019. Tuy nhiên, chính quyền Bắc Kinh muốn tăng lên 500.000 chiếc vào năm 2025.
Tại Nhật Bản, 1,2 triệu ôtô đã qua sử dụng được xuất khẩu sang nước ngoài vào năm 2019.
Triển vọng lớn
Những nỗ lực nhằm thúc đẩy doanh số bán xe đã qua sử dụng được kỳ vọng sẽ giúp các công ty nhỏ, độc lập, thống trị ngành công nghiệp non trẻ. Hơn 80% đại lý ôtô cũ là những cửa hàng nhỏ với số lượng trung bình ít hơn 30 xe trong kho và chỉ tuyển một số ít nhân viên.
Dù không phải cửa hàng nhỏ, Uxin cũng hưởng lợi. Chủ tịch Dai Kun thành lập Uxin vào năm 2011. Để giải quyết vấn đề định giá chính xác các ôtô đã qua sử dụng, hãng đã triển khai hệ thống đánh giá trên trang web với điểm số “like new” (“như mới”) nhằm đánh giá tình trạng của xe và so sánh với các xe khác.
Công ty Công nghệ Thông tin Beijing Jingzhengu được thành lập năm 2014 cũng cung cấp dịch vụ tương tự.
Không khó để sử dụng các dịch vụ này. Người bán chỉ cần cung cấp một số thông tin cơ bản như đời xe, số km đã chạy và thành phố đăng ký biển xe. Trang tiếp theo sẽ hiển thị giá chào bán trung bình của các đại lý và cá nhân.
 |
|
Tham vọng của chính quyền Bắc kinh là tăng gấp đôi quy mô thị trường ôtô cũ lên hơn 300 tỷ USD trong vòng 5 năm. Ảnh: Bloomberg. |
Uxin bán được 2.653 chiếc xe trong quý III/2020 và 1.702 chiếc vào quý II. “Kinh doanh đồ cũ chắc chắc sẽ tăng tốc trong vòng 5 năm tới. Những thay đổi chính sách đang tạo điều kiện cho các công ty như chúng tôi tăng trưởng”, ông Dai nhận xét.
Anh Li Rui mua một chiếc ôtô cũ với giá 140.000 NDT (21.689 USD) trên trang web của Uxin vào tháng 9. Đó là một chiếc Magotan màu đen được mua mới cách đây 2 năm.
Người đàn ông 34 tuổi hài lòng đến nỗi quyết định sẽ chỉ mua ôtô cũ kể từ bây giờ. “Cuộc sống ngắn ngủi và số tiền tôi có thể tiêu có hạn”, anh Li Rui, sống ở thành phố Thái Nguyên (tỉnh Sơn Tây, Trung Quốc), chia sẻ.
Giờ, anh đang cân nhắc mua một chiếc BMW Mini cũ cho vợ mình. “Tại sao không dùng cách này để thử nhiều thương hiệu nhất có thể?”, anh Li Rui nói.
